Beste medegelovigen,
Behoort u ook tot die groep van mensen die niet zo goed slaapt en soms lang, te lang, wakker ligt? Ik hoop van niet maar het merendeel van jullie behoort statisch gezien , zoals ik, tot de groep lusteloze zielen die ‘s nachts, na enkele uren wakker wordt en enige tijd onrustig blijft draaien in zijn bed.
Enige dagen geleden had ik een gesprek met enkele familieleden over slaap en slaapstoornissen. Een familielid merkte op: “maar hoe kan dat nu dat jij zo lang wakker ligt. Waarom bid je niet meer; daarvan word je toch rustig en val je in slaap.”
Maar is dat wel zo? Word je door bidden rustig of net niet?
Eén van de meest wezenlijke opgaven van het bidden is het op zoek gaan naar je eigen identiteit. Wie ben je eigenlijk? Het gaat dan niet om je beroep, je nationaliteit, je leeftijd, je geslacht,… het gaat erom: wie ben je als mens op deze wereld? Hoe sta je in het leven? Wat betekent mijn leven? Het is zoeken naar je oorsprong en steeds opnieuw jezelf bevragen. Proberen te ontdekken of minstens pogingen daartoe te ondernemen wie je eigenlijk bent. in die zoektocht botsen we op de grenzen van ons bestan en ons vermogen te begrijpen. We treden als het ware in dialoog met het onverklaarbare.
Wie goed bid zal op zoek gaan naar de bron van zijn bestaan. Hij/zij wordt geconfronteerd met het feit dat zijn/haar leven een onverklaarbaar geschenk is. Een bestaan dat zijn verklaring vindtin een mysterieuze kracht. Die oorsprong noemen we God. We proberen dit, zoals Jezus, concreter te benoemen en spreken Haar of Hem aan met Vader of Moeder met een hoofdletter dan. Het leven wordt dan een geschenk, een geschenk mij gegeven door de onbegrensde liefde die we God benoemen. Door die dialoog met die diepste stem in mij wordt het leven een hoopvol positief gebeuren met een mooie toekomst.
Maar daar houdt het gebed m.i. niet op. Een gebed dat stopt bij het ik en die onverklaarbare bron, maw een gesprek met God alleen, lijkt mij half-af te zijn. Het gebed moet verder reiken, naar de anderen toe. Het beantwoorden van de vraag wie je bent als mens op deze wereld kan niet zonder de vraag te stellen hoe je in verbondenheid leeft met de anderen.
Ook het evangelie dat we vandaag lezen baadt in een sfeer van gebed. Johannes plaatst dit gebed tijdens het laatste samenzijn van Jezus met zijn leerlingen. Oog in oog met de dood sprak Jezus het diepste uit van wat hem persoonlijk beroerde. Dit is zeer menselijk. Wanneer mensen geconfronteerd worden met de dood, wanneer mensen met die grenssituaties geconfronteerd worden, willen ze orde op zaken stellen. Ze willen die periode afsluiten. Sommigen zullen dit doen door hun materiële goederen te verdelen, anderen proberen t.a.v. hun naasten te verwoorden wat hen sterk heeft bezig gehouden en bezighoudt. Zij willen iets immaterieel nalaten , een boodschap als het ware, of een opdracht meegeven gesteund op hun ervaringen tijdens hun leven van wat echt essentieel is.
Iedereen van ons zal ooit wel eens het sterven van zeer dichtbij hebben meegemaakt en weet welke sterke onuitwisbare sporen de laatste gespreken nalaten. Ik herinner mij bv nog zeer levendig de gespreken met mijn strevende moeder en wat ik haar vertelde en zij mij. Die grote schat draag je mee in je hart.
Zo ook het gebed van Jezus korte tijd voor zijn dood. Uit dit gebed blijkt zijn grote verbondenheid met zijn levensbron. Het is zo karakteristiek voor zijn leven. Telkens wanneer hij naar die bron verwees sprak hij erover als over zijn Vader in de hemel. Deze bron was er om zijn bestaan te voeden. Telkens wanneer hij bad herbronde hij zijn leven.
Het gebed van Jezus brengt niet alleen de diepe verbondenheid met zijn Vader tot uiting maar evenzeer getuigt hij van zijn grote bekommernis voor zijn vrienden en allen die zijn levenswijze wensten na te volgen. Zijn grote familie. Zoals een vader of een moeder, gaf hij bij het einde van hun leven nog de essentie mee : Heb elkaar lief! Laat elkaar niet los! en dit ondanks de grote verscheidenheid en veschillen tussen hen.
Jezus streeft geen eenvormigheid, geen homogene massa van mensen die allemaal het zelfde type van mensen zijn. Hij wil de verscheidenheid koesteren maar wil in mensen die leven in onderlinge verbondenheid met elkaar. Als broers en zussen die allen verschillend zijn maar toch met elkaar in een gemeenschap kunnen leven. Dit is enkel mogelijk wanneer je het verschil in elkaar onderkent maar dit verschil ondergeschikt is aan de liefde. Voor die liefde bidt hij.
Want die liefde is er nodig om de verbondenheid te laten overwinnen in onze wereld. Denken maar aan de moeite die we hebben om verschillen te aanvaarden en te accepteren. Denken we aan die massa vluchtelingen uit Irak, Syrië, Soedan, Ethyopië of Somalië, of aan de anders geaardheid van mensen hier bij ons , of aan de moslims hier in onze stad, of aan de mensen die de geboden kansen in onze samenleving niet opnemen, worden zij door ons echt aanvaard? zijn zij echt mijn broer en zus? Willen we in echte dialoog gaan met de anders gelovigen? Concreet vandaag: willen we in onze stad in gesprek gaan met de moslim gemeenschap en durven we daarbij onze levenswijze in vraag stellen?
Dit alles brengt mij terug bij mijn vraag.
Maakt bidden je rustig? Heeft bidden wel zin?
Ik denk het wel. Bidden kan erg confronterend zijn maar een oprechte zoektocht verdrijft de angst, alhoewel het niet altijd lukt. Als je jezelf bevraagd en in de dialoog treed met je levensbron, met God kan je niet anders dan de anderen betrekken in je verhaal. Je leeft immers met en door anderen. Het zoeken naar en herkennen van die verbondenheid verhoogt je draagkracht. Je komt tot de overtuiging dat je er niet allen voorstaat, dat je leeft in een grote familie. En in een echte familie kan je je liefde zonder angst delen je ervaart dat je gedragen wordt door anderen.