De lezingen zijn deze zondag wel heel goed op elkaar afgestemd. In alle drie, dus ook de brief van Paulus die we niet hoorden, gaat het over zinloos zwoegen en verzamelen van aardse schatten. Wat is echt van belang in dit leven

Laat me vooraf enige toelichting geven over het woordgebruik om aan de teksten een juiste draagwijdte te kunnen geven zoniet driegen we eraan een volstrekt onjuiste inhoud te geven.
Ten eerste het woord “ijdelheid” in de eerste lezing. Het boek Prediker spreekt over menselijke ervaringen en gaat vragen over sterfelijkheid, zin en onzin van het leven niet uit de weg. In de nieuwe bijbelvertaling wordt ‘ijl en ijdel’ correcter weergegeven als ‘ lucht en leegte’. Het woord ‘ijdelhied’ verwijst naar ‘vluchtigheid’ of ‘vergankelijkhied ‘ en in figuurlijke zin naar ‘ zonder inhoud’. Het woord dat misschien voor mij het meeste de lading dekt in deze lezing is ‘absurd’.
“Wat heeft een mens tenslotte aan al zijn geploeter en aan de zorgen waarmee hij zich op de aarde kwelt?
Alle dagen brengen hem leed en ergernis is zijn loon;
zelfs ’s nachts vindt hij geen rust;
ook dat is absurd’
Stellen wij ons niet de vraag of onze inzet, ons engagement,ons werk wel zin heeft. En of het wel ten dienste is van de anderen? Of is het allemaal zinloos en absurd

In de vertaling van het Lucas Evangelie is een woordje weggevallen, dat hier juist het verschil maakt. Dat is het woordje ‘Ziel’. De verwijzing naar de ziel geeft een andere dimensie aan de tekst
Nadat die man z’n graan geoogst heeft en z’n nieuwe schuren voor jaren volgestouwd, zegt hij tegen zijn ‘ziel ‘ maw tegen zichzelf ‘ Ziel je hebt vele goederen liggen, rust uit , drink en wees vrolijk! En, gaat het verhaal van Jezus verder, dan zal God tegen hem zeggen “Stuk onverstand, deze nacht nog zullen ze je ziel van je afeisen; wat je hebt klaargemaakt, voor wie zal het zijn?”
Ziel, dat is alles wat je hebt meegekregen en zelf verzameld hebt aan gedachten en ideeen, waarden en normen. Het is datgene wat maakt wie je bent. Het is wat je be-zielt, hoe sta je in het leven,wat inspireert je tot handelen, wat vind je echt waardevol in het leven,. En ,of we graag hebben of niet, mensen zullen je daarin herkennen, waarderen en apprecieren.

‘Je komt met niets op de wereld en je gaat met niks’ is een oude wijsheid en daarin verschillen we niet ……..maar wat in die tijd tussen ‘komen’ en ‘gaan’ maw het hier en nu, kunnen we het verschil maken.
Over die tussentijd gaat het evangelie
Wat vinden we echt belangrijk? Is een vraag die ons in feite steeds zou moeten bezighouden
en daaropvolgend de vraag is nog confronterender: Handelen we dan ook naar deze normen en waarden?
Wat zijn die normen en waarden , wat is het referentiekader voor ons handelen

We zouden het in deze kerk vandaag aan elkaar kunnen vragen:
Wat vind je nu echt belangrijk? Je mag maar één keuze maken
De top drie laat zich raden ‘gezondheid’ ‘liefde’ en‘echt vrienden en een goede familie’. Met deze dingen kan je de zwaarste stormen in en van een leven doorstaan. Dat is voor veruit de meeste mensen het belangrijkste in het leven, en terecht.

Maar is het niet opvallend dat Jezus deze dingen niet noemt in zijn parabel. Niet dat hij ze onbelangrijk vindt, alleen de focus ligt elders. In de parabel ligt de focus niet op het meest zichtbare maar op het innerlijke dat diep in ons zelf verscholen .

Het verhaal begint met een gekende problematiek : een erfenisgeschil.
We hebben allemaal in onze kennissenkring wel zulke problemen zien ontstaan ; misschien werden we er zelf in betrokken. Broers en zussen, neven en nichten, die jarenlang goed met elkaar opschoten staan plots met getrokken mensen tegenover elkaar nav de verdeling van een nalatenschap. En in het ergste geval moeten rechters oordelen op basis van de wet.
Een man stelt Jezus een juridische vraag : Hoe moet ik dit delicate en moeilijk erfenisprobleem oplossen? Het antwoord is op het eerste gezicht verrassend maar bij nadere reflectie dan weer niet. Jezus verwijst niet naar de wet, hij geeft geen juridisch antwoord. Hij weet immers, zoals elke mens weet, dat de wet onvolmaakt is en het juridische antwoord wel de een of de ander gelijk zal geven, maar dat dit zelden de vrede tussen broers en zussen zal herstellen. De oorzaak van het geschil ligt elders in de levenshouding.
Mensen kunnen immers uitzijn op steeds meer en meer, niet omdat ze het echt nodig hebben maar allen om het hebben.
Daarom is het antwoord op de vraag zo juist “Pas op en behoed u voor de hebzucht”. Niet de wet zal je probleem oplossen, de oplossing ligt diep in elke mens; laat je niet leiden door het steeds meer hebben,is de draagwijdte van zijn antwoord

Het is een boodschap aan ons allemaal. Wij worden immers allen belaagd door bezitsdrang. Worden wij niet bekoord om steeds meer te willen bezitten? Willen we niet allemaal nog net iets meer op de bankrekening om dan echt confortabel te leven? Nog iets meer en dan wordt het anders-denken we vaak Een voldoende grote buffer om alle tegenslagen, groot of klein,te overbruggen, en dan zal ik ……..! Maar Waar ligt de grens?

LET WEL
Niet het hebben van een goed leven staat hier ter discutie. Het is zeker niet de boodschap dat we beschaamd moeten zijn om ons geluk, of ons zondig moeten voelen omdat we het goed hebben; Het evangelie wil onze levensvreugde niet bederven. God wil dat wij goed leven zonder tekorten,pijn of verdriet. Natuurlijk maakt ongewilde armoede niet gelukkig en dat weet God beter dan wie ook. Vandaar ook de duidelijke aanklacht van Jezus tegen ongelijkheid en onrechtvaardigheid
Maar hebzucht, het hebben om te hebben, is net zoals macht om de macht nastreven, verderfelijk. Het brengt ons daarenboven geen echt geluk, geen innerlijke rust en vrede want steeds kan er meer zijn.
Het echte geluk is te vinden in het delen van wat we hebben met de andere, en daardoor God erkennen in de medemens. Het is door de macht, onze inzet,ons werk ten dienste te stellen van onze medemens en niet van ons zelf dat we leven volgens de Jezus-normen . Dan stappen we in Christus voetsporen en putten we vanuit de zelfde levensbron. Dit is de boodschap die Jezus meegaf 2000 jaar geleden en die actueler klinkt dan ooit tevoren.
Beseffen dat we het leven hebben ontvangen, geloven dat we in de tussentijd tussen geboorte en sterven, kracht mogen putten en inzicht kunnen verwerven dankszij de Onverklaarbare de Onzichtbare die we God kunnen noemen en die in elke mens aanwezig is. Dit geloof zal ons vrijer en gelukkiger maken. Minder stress en meer gelatenheid; met meer vertrouwen van het leven in Gods hand. Dit is blijde en hoopgevende boodschap van die Jezus ons vandaag wil meegeven; Ik zou denken een boodschap om van te snoepen